ภาวะความผิดปกติของกระดูกข้อสะโพกที่เกิดการขัดและเสียดสี (Femoroacetabular Impingement) หรือ FAI เป็นโรคที่พบได้ในผู้ป่วยอายุ 40-50 ปี ที่มีอาการปวดสะโพกโดยไม่ทราบสาเหตุ ซึ่งอาการปวดนั้นไม่ได้มาจากความเสื่อมของกระดูกและข้อตามวัย
นพ.กิตติพงษ์ คงรักเกียรติยศ ศัลยแพทย์ออร์โธปิดิกส์ โรงพยาบาลบีเอ็นเอช ผู้เชี่ยวชาญเรื่องผ่าตัดส่องกล้อง รักษาโรค FAI บอกว่า ความผิดปกติของตัวกระดูกที่ผิดรูป ปูนโปน ทำให้กระดูกเกิดการบดทับกันขณะเอี้ยวตัว หรือ ทำกิจกรรมหนักๆ ส่งผลทำให้เกิดการบาดเจ็บต่อกระดูกอ่อน และเส้นเอ็น จนทำให้เกิดอาการปวดสะโพกรุนแรงได้ โดยไม่เกี่ยวกับปัจจัยด้านความเสื่อมของกระดูกและข้อ
ในอดีตหลายคนอาจจะคิดว่าอาการลักษณะนี้เกิดขึ้นได้กับคนสูงอายุ วัยตั้งแต่ 40-50 ปี ขึ้นไป แต่ปัจจุบันเริ่มพบผู้ป่วยที่ในกลุ่มอายุน้อยลงเรื่อยๆ อีกทั้งกลไกการเกิดของโรคนี้ มีความสัมพันธ์อย่างชัดเจนที่ทำให้การเสื่อมสภาพของข้อสะโพกก่อนเวลาอันควร
นพ.กิตติพงษ์ บอกว่า ความผิดปกติของกระดูกที่มีมาแต่กำเนิด ประกอบกับการใช้งานอย่างไม่ระมัดระวัง การออกกำลังกายที่หักโหม ทำให้กระดูกเกิดการกระแทก การขัดกันซ้ำๆ อยู่ทุกวัน โดยเฉพาะนักกีฬา ที่ต้องใช้สะโพกและขาเตะมากกว่าคนปกติ เช่น นักมวย ซึ่งมักพบอาการบาดเจ็บจากภาวะผิดรูปได้ไว และอาการรุนแรงมากกว่าคนทั่วไป
“อาการบาดเจ็บที่แสดงออกชัดเจน เช่น เจ็บบริเวณด้านหน้าสะโพก เจ็บแปลบ หลังจากทำกิจกรรมที่ต้องใช้สะโพกอย่างหนัก อาการขัด หรืองอสะโพกได้ไม่สุด สามารถรักษาให้หายได้ ซึ่งจะช่วยป้องกันการเสื่อมสภาพก่อนวัยอันควร” คุณหมอกล่าวย้ำ
การรักษาด้วยเทคนิคส่องกล้องเพื่อจัดการกับกระดูกส่วนที่ผิดปกติ ด้วยวิธีการเล็มบริเวณที่ฉีกขาด หรือปูดโปนออก อาการปวดจากการเสียดสีของกระดูกก็จะหายไป คนไข้สามารถกลับมาใช้ชีวิตได้ตามปกติ ซึ่งการรักษาโรค FAI ต่างจากการรักษาโรคข้อเข้าเสื่อมทั่วไป ที่ต้องผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าใหม่ยกชุด ซึ่งอาศัยระยะเวลาในการฟื้นตัว หรือในบางรายก็ไม่สามารถกลับไปเล่นกีฬาได้เหมือนเดิมไปตลอดชีวิต
นายแพทย์กิตติพงษ์ คงรักเกียรติยศ
ศัลยแพทย์กระดูกและข้อ
ศูนย์หัวไหล่และข้อ โรงพยาบาลบีเอ็นเอช
* ขอบคุณข้อมูลจาก : https://www.bnhhospital.com/th/news/d/whats_up/%E2%80%9CHip-pain-it-is-curable%E2%80%9D
