ปัจจุบันมีผู้ป่วยจำนวนไม่น้อยมาพบแพทย์ด้วยอาการปวดจากหลากหลายสาเหตุ “ปวดข้อ” นับเป็นอีกหนึ่งปัญหาปวดที่อาจจะมีใครบางคนหรือหลายๆ คนรอบตัวเคยบ่นให้เราได้ยิน หรือแม้กระทั่งตัวเราเองก็อาจจะเคยประสบกับปัญหานี้มาแล้วเช่นกันอย่างไรก็ตามอาการปวดบริเวณข้อที่เกิดขึ้นอาจเกิดได้ทั้งจากปัญหาข้อกระดูกโดยตรง หรือเกิดจากการที่กล้ามเนื้อและเส้นเอ็นรอบข้อเกิดการอักเสบก็ได้ บริเวณใดบ้างที่มักเกิดปัญหา และอะไรคือสาเหตุของปัญหาดังกล่าว
เข่า
ปัญหาข้อเข่าเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยเป็นอันดับ 1 เนื่องจากเป็นข้อที่ต้องแบกรับน้ำหนักตัวและมีการเคลื่อนไหวมาก จึงเกิดอาการปวดได้บ่อย สาเหตุของอาการปวดเข่าที่พบในคนอายุน้อย ส่วนใหญ่มาจากอุบัติเหตุจากการเล่นกีฬา เช่น เคลื่อนไหวผิดท่าทางสวมใส่รองเท้ากีฬาที่ไม่เหมาะสม เป็นต้น สำหรับอาการปวดที่พบในคนที่อายุ 40 ปีขึ้นไปมักมีสาเหตุมาจากโรคข้อเข่าเสื่อม โดยมีความผิดปกติต่างๆ เช่น กระดูกอ่อนที่เป็นผิวของข้อเข่าสึกหรอ เยื่อหุ้มข้ออักเสบหนาตัวขึ้นเอ็นรอบข้อหย่อนยานขึ้น ทำให้การ กระจายการรับน้ำหนักผิดปกติ ต่อมาเกิดการเคลื่อนไหวของข้อผิดปกติ เช่น ข้อฝืด ข้อติด มีอาการปวดเสียวในข้อ ส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวันของผู้ป่วยการมีน้ำหนักตัวที่มากเกินไปนับเป็นหนึ่งในปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดข้อเข่าเสื่อม
หลัง
อาการปวดหลังเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยรองจากข้อเข่า เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น สันหลังได้รับบาดเจ็บจากการยกของหนักหรือภายหลังเกิดอุบัติเหตุ อาการที่เกิดอาจเป็นเพียงหลังยอก หรือกล้ามเนื้อหลังมีการยึดหรือฉีกขาด ซึ่งสามารถหายได้เองแต่ในบางรายอาจเกิดจากกระดูกหักทรุดหรือเคลื่อน จำเป็นต้องใช้วิธีเอกซเรย์ในการตรวจวินิจฉัย อีกสาเหตุหนึ่งที่พบได้ถึงร้อยละ 90 ของผู้ที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไปคือกระดูกสันหลังเสื่อม โดยเริ่มที่หมอนรองกระดูกสันหลังก่อน กล่าวคือเมื่ออายุมากขึ้น น้ำในหมอนรองกระดูกจะค่อยๆ ลดลง ประสิทธิภาพในการยืดหยุ่นจึงลดลงตามไปด้วย ส่งผลให้ข้อต่อเกิดความเสื่อม มีกระดูกงอก ข้อหลวม นอกจากอายุที่เพิ่มขึ้นแล้ว ปัจจัยอื่นๆ ที่มีผลต่อการเสื่อมของกระดูกสันหลัง ได้แก่การออกกำลังกายในท่าทางที่ไม่เหมาะสม น้ำหนักตัวมาก การยกของหนักเกินไป และการสูบบุหรี่เพราะส่งผลให้ออกซิเจนไปเลี้ยงหมอนรองกระดูกได้น้อยลง
ข้อนิ้วมือ
เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยเป็นอันดับ 3 สาเหตุเกิดจากการใช้งานมากเกินไป รวมทั้งการยกของหนัก จนทำให้ปลอกหุ้มเอ็นเกิดการอักเสบ อาการปวดที่เกิดขึ้นกับข้อนิ้วมือผู้ป่วยส่วนใหญ่มักทนได้ ยกเว้นในกรณีที่ปวดมากจริง ๆ หรือประสบปัญหานิ้วล็อก จึงมาพบแพทย์เพื่อรับการรักษา
คอ
อาการปวดคอเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น เคยประสบอุบัติเหตุที่ส่งผลต่อคออย่างรุนแรง มีพังผืดบริเวณกล้ามเนื้อคอและสะบัก และออฟฟิศซินโดรม ซึ่งเป็นปัญหาที่พบในบ่อยในคนวัยทำงาน ส่วนใหญ่จะปวดไม่มากอาจเพียงสร้างความรำคาญ ทำให้ไม่สบายเนื้อสบายตัว สาเหตุหลักเกิดจากอิริยาบถที่ไม่ถูกต้อง การอยู่ในท่าใดท่าหนึ่งอย่างต่อเนื่องยาวนานโดยขาดการเคลื่อนไหวกล้ามเนื้อและข้อต่อ ความเครียด การสะพายหรือถือกระเป๋าที่มีน้ำหนักมาก เป็นต้น นอกจากสาเหตุดังกล่าวข้างต้นยังมีอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้เกิดปัญหาเรื้อรัง ได้แก่ อาการปวดคอจากหมอนรองกระดูกคอเสื่อม อันที่จริงกระดูกคอจะค่อยๆ เกิดการเสื่อมตั้งแต่อายุประมาณ 30 ปี โดยเริ่มที่หมอนรองกระดูกคอก่อน และเมื่อหมอนรองกระดูกเสื่อมมากขึ้นเรื่อยๆ ร่างกายจะสร้างกระดูกและเนื้อเยื่อขึ้นมาชดเชยเกิดเป็นกระดูกงอกและเนื้อเยื่อหนาตัวซึ่งอาจไปกดทับเส้นประสาท ส่งผลให้เกิดอาการปวดคอ ในบางรายอาจไปกดทับไขสันหลัง ซึ่งเป็นศูนย์กลางของเส้นประสาท ส่งผลให้ผู้ป่วยมีปัญหาด้านการเดินเนื่องจากกระดูกไปกดทับเส้นประสาทหลักที่ทำหน้าที่ควบคุมการเคลื่อนไหว หรือทำให้เกิดปัญหาด้านระบบขับถ่าย ดังนั้นหากเริ่มมีอาการปวดชาร้าวลงแขน ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยรักษา
รศ.นพ. ทวีชัย เตชะพงศ์วรชัย
* ขอบคุณข้อมูลจาก : http://www.healthtoday.net/thailand/disease_n/disease170_1.html
