ปัญหาของผู้หญิงที่คลอดบุตรไม่ถึงเดือนหรือไม่กี่เดือนแล้วสามีขอมีเพศสัมพันธ์ด้วย กลัวท้อง ต้องป้องกันอย่างไร เรื่องนี้ รศ. นพ. วิชัย เติมรุ่งเรืองเลิศ เลขาธิการสมาคมมะเร็งนรีเวชไทย ได้ไขข้อข้องใจดังนี้
โดยทั่วไประยะฟื้นตัวหลังคลอดบุตรใช้เวลาประมาณ 6-8 สัปดาห์ ชัวร์ ๆ คือ 2 เดือน ซึ่งส่วนใหญ่สูตินรีแพทย์จะแนะนำว่าหลังคลอดลูก 2 เดือนจึงมีอะไรกับสามีได้ เพราะต้องระวังเรื่องแผลจากการคลอดลูก ไม่ว่าจะคลอดลูกเองหรือผ่าตัดก็ตามจะต้องรอให้แผลหายก่อน แต่ถ้ามีเพศสัมพันธ์ก่อนเวลาที่หมอแนะนำ ส่วนใหญ่มีโอกาสตั้งครรภ์น้อย เพราะปกติหลังคลอดแล้วกว่าจะมีลูกได้อีกต้องเริ่มมีการตกไข่ ซึ่งในความจริงแล้วหลังคลอด ถ้าเป็นผู้หญิงที่ให้นมแม่ ส่วนใหญ่ฮอร์โมนเกี่ยวกับเรื่องการตกไข่ยังไม่ทำงาน จึงทำให้โอกาสในการตั้งครรภ์ค่อนข้างต่ำ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าปลอดภัย 100% ฉะนั้น จึงควรป้องกันเสริม เช่น ใช้ถุงยางอนามัย เหตุที่ไม่แนะนำให้กินยาคุมกำเนิดก็เพราะเพราะยาคุมส่วนใหญ่ทำให้การผลิตน้ำนมน้อยลง
กรณีที่ไม่ต้องการมีลูกอีกแนะนำให้ทำหมัน แต่ถ้าต้องการมีลูกอีก อาจแนะนำให้ทานยาคุมกำเนิดชนิดที่มีฮอร์โมนเอสโตรเจนน้อย ๆ เพราะจะไม่ค่อยมีผลข้างเคียง คือในยาคุมมีฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรน ปัจจุบันส่วนใหญ่จะแนะนำให้ใช้ยาที่มีเอสโตรเจนต่ำเพราะจะมีผลข้างเคียงน้อย เพราะบางคนกินแล้วคลื่นไส้ อาเจียน คัดเต้านมมากเพราะเป็นฤทธิ์ของเอสโตรเจน ซึ่งปัจจุบันมียาคุมที่เป็นโปรเจสเตอโรนอย่างเดียวซึ่งไม่ค่อยมีผลขัดขวางการสร้างน้ำนมมากนัก แต่ถ้าไม่ได้คิดเรื่องการเลี้ยงลูกด้วยน้ำนมแม่แล้ว จะคุมวิธีไหนก็ได้ ขึ้นอยู่กับว่าทิ้งช่วงห่าง ว่าระหว่างลูกคนนี้ที่เพิ่งคลอดกับคนต่อไปจะเมื่อไหร่ ถ้าอายุ 20 กว่าขอแนะนำให้รอประมาณ 2-3 ปี ให้ลูกโตหน่อย แต่ถ้าอายุเยอะ 35-40+ และยังอยากมีลูกอีกคงไม่เหมาะกับการกินยาคุม เพราะว่าอายุมากขึ้นการมีลูกก็ยากอยู่แล้ว ถึงช่วงที่ท้องก็อาจมีโรคแทรกซ้อนได้
กรณีที่มีคำถามว่า คลอดลูกไม่ถึงเดือนสามีมามีเพศสัมพันธ์ด้วยจะท้องมั้ย ต้องตอบว่ามีโอกาสท้องในเดือนแรกไม่ถึง 1% แต่ว่าถ้ากลัวมากก็จะมียาคุมฉุกเฉิน แต่ตัวยากลุ่มนี้มีโดสสูง อาจทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่น คลื่นไส้ อาเจียนเยอะและมีผลกับการสร้างน้ำนม
ยาคุมแบบแปะมั้ยและแบบห่วง
ยาคุมแบบแปะเข้ามาเมืองไทยได้ 5 ปีแล้ว ใช้แปะที่สะโพก แต่ต้องใช้เวลาอย่างน้อย 7 วัน จึงใช้คุมแบบฉุกเฉินไม่ได้ คนไทยเองก็ไม่นิยมเพราะแปะแล้วอยู่ได้หนึ่งสัปดาห์ รวมทั้งอากาศบ้านเราร้อนทำให้มีเหงื่อเยอะ แปะแล้วหลุดง่าย เกิดระคายเคือง และทำให้รู้สึกรำคาญ ส่วนการใส่ห่วงอนามัยหลังคลอดก็ทำได้ แต่ใส่แล้วมีโอกาสหลุดง่ายเพราะมดลูกยังโตอยู่ พอมดลูกหดตัวปุ๊บมันอาจหลุดได้
* ขอบคุณข้อมูลจาก : http://www.beauties-club.com/health
