ภาวะสมองขาดเลือด มีสาเหตุจากการที่ร่างกายไม่สามารถลำเลียงเลือดไปเลี้ยงสมองได้ เนื่องจากเกิดการอุดตันของเส้นเลือด ส่งผลให้ออกซิเจนและสารอาหารอื่นไม่สามารถขึ้นไปเลี้ยงสมองได้เพียงพอ หลังจากนั้นเซลล์สมองก็จะตายในเวลาเพียงสั้นๆ โรคหลอดเลือดสมองเป็นโรคที่ต้องการการรักษาอย่างฉับพลัน ยิ่งรักษาเร็วก็จะยิ่งป้องกันเซลล์สมองตายเพิ่มมากขึ้นและยังลดการเกิดผลที่ตามมาจากเนื้อสมองตายอีกด้วย
อาการ
ควรหมั่นสังเกตอาการที่ผิดปกติ ซึ่งระยะเวลาของอาการนั้น เป็นสิ่งจำเป็นที่จะช่วยให้ทำการรักษาได้ทันเวลา
- มีปัญหาในการเดิน เช่น ไม่สามารถทรงตัวได้ดี อาจจะมีอาการเวียนศีรษะร่วมด้วย
- มีปัญหาเกี่ยวกับการพูด และการเข้าใจ
- อ่อนแรงหรือชาบริเวณใบหน้า, แขน หรือขา ตัวอย่างเช่น เวลายกแขนขึ้นทั้งสองข้าง บางทีแขนข้างใดข้างหนึ่งอาจตกลงมาแบบไม่รู้ตัว
- มีปัญหาในการมองเห็นด้วยตาข้างใดข้างหนึ่ง หรือทั้งสองข้าง เช่น การมองเห็นภาพซ้อน หรือมองไม่เห็นทันทีทันใด
- ปวดศีรษะอย่างฉับพลัน อาจมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน หรือเวียนศีรษะร่วมด้วย
เมื่อไหร่ควรต้องพบแพทย์
เมื่อรู้สึกว่ามีอาการดังกล่าว ควรรีบพบแพทย์ในสถานพยาบาลที่ใกล้ที่สุด และเร็วที่สุดถึงแม้ว่าอาการจะดีขึ้น หรือหายไป และไม่ควรปล่อยอาการทิ้งไว้เป็นเวลานาน ซึ่งทุกนาทีมีค่า
ภาวะสมองขาดเลือดยิ่งปล่อยทิ้งไว้นานอาจทำลายเนื้อสมองเพิ่มมากขึ้น ดังนั้นจึงควรรีบรักษาตั้งแต่เริ่มมีอาการ เพื่อที่แพทย์จะได้ประเมิณอาการ และควรได้รับการรักษาในโรงพยาบาลภายใน 3 ชั่วโมง หลังจากเริ่มมีอาการ
ท่านใดที่อยู่ร่วมกับผู้ที่สงสัยว่าจะเป็นโรคนี้ ควรหมั่นสังเกตและดูแลอย่างระมัดระวัง เพื่อที่จะได้ช่วยเหลือได้ทันท่วงที
ปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญ
- ความดันโลหิตสูง
- ผู้ที่สูบบุหรี่ หรือผู้ที่ได้รับควันบุหรี่
- คอเรสเตอรอลสูง
- เบาหวาน
การป้องกัน
โดยปกติแล้วในการใช้ชีวิตประจำวันก็จะแนะนำว่า
- ควบคุมเรื่องความดันไม่ให้สูง ซึ่งความดันก็เป็นหนึ่งในปัจจัยที่ก่อให้เกิดโรคหลอดเลือดสมอง หมั่นออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอและควบคุมน้ำหนัก
- ควบคุมไขมันในเลือด แต่ถ้าคุณไม่สามารถควบคุมได้ดี แพทย์ผู้รักษาอาจจะรักษาโดยให้รับประทานยาลดไขมันในเลือด
- เลิกสูบบุหรี่ หรือพยายามหลีกเลี่ยงให้อยู่ห่างจากผู้ที่สูบบุหรี่
- ควบคุมเบาหวาน คุณสามารถควบคุมได้ด้วยการจำกัดอาหาร ควบคู่กับการออกกำลังกาย และรับประทานยาลดน้ำตาลในเลือด
- ควบคุมน้ำหนัก เพราะถ้าน้ำหนักเกินก็จะส่งผลทำให้เกิดโรคอื่นๆ หลายโรคตามมา ทั้งโรคความดันโลหิตสูงโรคหัวใจ และเบาหวาน
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- หลีกเลี่ยงสารเสพติดทุกชนิด เพราะยาเหล่านี้มีผลทำให้เกิดโรคหลอดเลือดสมอง ดังเช่น โคเคนทำให้ลดการไหลเวียนของเลือดที่ไปเลี้ยงสมอง และยังสามารถทำให้หลอดเลือดสมองตีบได้
พญ.ขนิษฐา สุวรรณศรีนนท์
แพทย์เฉพาะทาง อายุรกรรมประสาท
* ขอบคุณบทความจาก : http://www.komchadluek.net/news/unclecham/196927
