ปวดประจำเดือน ฟังดูเป็นเรื่องธรรมดาสำหรับคุณผู้หญิงหลายๆ คน ใครเค้าก็ปวดทั้งนั้น ปวดมาก น้อยแตกต่างกันไป บ้างคิดว่าเป็นเรื่องปกติ แต่จะผิดปกติก็ต่อเมื่อปวดขั้นรุนแรง ถึงกับต้องหยุดงาน หยุดเรียนกันเลยก็มี แต่จะรู้ได้อย่างไรล่ะว่า ปวดแบบไหนถึงเรียกว่า ไม่ปกติ
จากงานสัมมนา เรื่อง "ปวดประจำเดือนอย่างไร ...จึงเรียกว่าผิดปกติ" โดย รศ.นพ. สุวิทย์ บุณยะเวชชีวิน จากภาควิชาสูติ-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ที่จะมาให้ความรู้ในการสังเกตตนเองเมื่อปวดประจำเดือน (Dysmenorrhea) และวิเคราะห์อาการเบื้องต้น ที่จะนำไปสู่การรักษาในลำดับต่อไป
"ประจำเดือนของผู้หญิงเกิดขึ้นบริเวณมดลูก โดยจะเป็นกล้ามเนื้อที่มีรูตรงกลาง ปกติมดลูกจะมีท่อต่อไปคือ ท่อรังไข่สร้างฮอร์โมน(Hormone) โดยปกติแล้ว ฮอร์โมนในช่วงแรกเป็นเอสโตรเจน(Estrogen) ทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกหนาตัวขึ้นมา เพื่อรองรับการฝังตัวของทารก ไข่ก็จะตกมา 1 ใบ ตกปุ๊บ สร้างรอบเดือน รังไข่จะวิ่งมา และถ้ามีเพศสัมพันธ์เชื้อจะวิ่งผสมกับรังไข่ และฝังตัว ถ้าไม่มีการฝังตัวไข่ก็จะสลายไป และจะมีการลดระดับของฮอร์โมนลง เยื้อบุที่หนาตัวก็จะแฟบลง เพราะไม่มีฮอร์โมนมากระตุ้นถึงทำให้แฟบลง ลอกตัวออกมาเหมือนขี้ไคล จึงเรียกว่า ประจำเดือน
ฉะนั้นประจำเดือนของผู้หญิง ประกอบด้วยเยื้อบุที่ลอกออกมาร่วมกับเลือด เหมือนคุณเอาเลือดมาขูดร่วมกับผิวหนังมันจะเป็นขี้ไคลพร้อมกับเลือดซิบๆออก มาด้วย แล้วสักพักเส้นเลือดจะบีบตัวเป็นประจำเดือน จากนั้นรังไข่ก็จะสร้างฮอร์โมนขึ้นมาใหม่ ทำให้เยื่อบุหนาตัวขึ้น และลอกไปเรื่อยๆทุกเดือน"
นพ.สุวิทย์ ไขข้อสงสัยว่า ประจำเดือนนั้นคือ เลือด "ดี" หรือ "เสีย" กันแน่
"ผู้หญิงที่ไม่มีการตั้งครรภ์ก็จะมีเยื่อบุรอบตัวทุกเดือน ประจำเดือนมาทุกเดือน ฉะนั้นประจำเดือนเป็นเรื่องปกติของผู้หญิง เป็นเลือดดี ไม่ใช่เลือดเสีย ผู้หญิงมักคิดว่า ถ้าเดือนไหนไม่มีเมนส์ ก็จะกลัวว่าเลือดเสียมันค้างอยู่ คำตอบคือ ไม่ใช่นะครับ ถ้าไม่มีเมนส์ หรือมีเมนส์น้อยลง เช่น เดือนนี้มี 5 วัน หรือ 2 วัน หรือวันเดียวนั้น เป็นปกติครับ ประจำเดือนเป็นเลือดดี ถ้าไม่มีเลยยิ่งดี แต่การที่มีเมนส์ตามปกตินั้น เป็นธรรมชาติของผู้หญิง การมีเมนส์ยิ่งน้อยยิ่งดี แต่ขอให้มีทุกเดือน”
ระหว่างการลอกตัวเยื่อบุโพรงมดลูก จะมีการสร้างสารตัวหนึ่ง ชื่อว่า พรอสตาแกลนดิน(Prostaglandins) สารตัวนี้จะทำให้มดลูดบีบตัว เพราะฉะนั้นผู้หญิงบางคนที่มีประจำเดือน จะมีมดลูกบีบตัวเป็นจังหวะ และจะมีการปวดบีบนิดหน่อย มากน้อยแล้วแต่คน
* ขอบคุณข้อมูลจาก : http://webboard.women.sanook.com/forum/?topic=3153106