ต้อกระจก

โรคตาที่เกิดจากการขุ่นมัวของแก้วตา (Lens) อาจมีสีขาวขุ่น สีเหลือง หรือสีน้ำตาล ทำให้แสงผ่านเข้าไปยังจอประสาทตาได้น้อย ภาพที่มองเห็นจึงไม่ชัดเจน เกิดอาการที่เรียกว่า “ตามัว” หากเป็นน้อยก็ยังพอเห็นได้ เป็นมาก ๆ ก็ไม่สามารถมองเห็นได้เลย การเกิดต้อกระจกนั้นเป็นได้ทุกอายุ แต่จะพบมากในผู้สูงอายุเฉลี่ยประมาณ 55 ปีขึ้นไปจะมีโอกาสเป็นต้อกระจกได้ถึง 50 % และเมื่ออายุ 75 ปีขึ้นไป ผู้สูงอายุเกือบทุกคนจะเป็นต้อกระจก

การรักษาต้อกระจกด้วยการผ่าตัดต้อกระจก ด้วยวิธีใช้เครื่องสลายเลนส์ (PHACO With IOL)

ปัจจุบันวิวัฒนาการในการรักษาต้อกระจกได้พัฒนาขึ้นอย่างดียิ่ง มีเครื่องมือที่รักษาโรคต้อกระจกให้หายขาดอย่างมีประสิทธิภาพ และสามารถมองเห็นได้ทันทีหลังจากผ่าตัดต้อกระจก
การสลายต้อกระจกด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง (Phacoemulsification) เป็นวิธีการผ่าตัดแบบใหม่ซึ่งมีข้อดีกว่าวิธีเดิม คือ

• แผลผ่าตัดมีขนาดเล็กเพียง 2-2.5มิลลิเมตร สามารถสมานได้เองโดยไม่ต้องเย็บแผล
• ไม่ต้องฉีดยาชาได้เพียงหยอดยาเท่านั้น ไม่เจ็บ
• มองเห็นได้ทันทีหลังการผ่าตัด
• หายเร็วใช้เวลาพักฟื้นหลังผ่าตัดน้อยกว่า และกลับไปทำงานได้เร็วกว่าวิธีเดิม

ก่อนการสลายต้อกระจก

จักษุแพทย์จะตรวจตาอย่างละเอียดว่ามีโรคตาอย่างอื่นเกี่ยวข้องหรือไม่ วัดค่าเลนส์เทียมที่จะใส่ ให้ ตรวจร่างกายว่ามีโรคอื่น ๆ หรือยาที่ใช้อยู่มีอะไรอยู่บ้างและควรจะใช้ต่อหรือหยุดยาบางชนิดก่อนผ่าตัดหรือไม่ แนะนำให้สระผม และ ทำความสะอาดใบหน้า ก่อนการสลายต้อกระจก

วันที่สลายต้อกระจก

โดยปกติทำแบบผู้ป่วยนอก คือทำเสร็จแล้วกลับบ้านได้เลย รับประทานยาประจำได้ตามปกติ นอกจากยาบางชนิดที่แพทย์ให้งด

ก่อนสลายต้อจะต้องหยอดยาขยายม่านตา การสลายต้อจะทำโดยการหยอดยาชา หรือเพียงบางรายที่เป็นส่วนน้อยที่อาจต้องเปิดแผลกว้างหรือฉีดยาชา เพื่อไม่ให้เจ็บขณะทำการสลายต้อ ก่อนผ่าจะต้องทำความสะอาดผิวหนังบริเวณใบหน้ารอบตาและในกระบอกตาให้สะอาดก่อน มีผ้าปราศจากเชื้อคลุมหน้าลำตัว สลายต้อกระจกโดยการดูผ่านกล้องจุลทรรศน์พิเศษ เจาะรูขนาด 2- 2.5มิลลิเมตร ตรงขอบกระจกตา แล้วก็สลายต้อกระจกออกมาด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง (Phacoemulsification) และใส่เลนส์เทียมได้เข้าไปไว้ในเยื่อหุ้มแก้วตา แผลจะปิดเองโดยไม่ต้องเย็บ ในผู้ป่วยบางรายที่เปิดแผลกว้างก็อาจต้องเย็บด้วยไหมขนาดเล็กพิเศษ เมื่อสลายต้อเสร็จแล้วโดยทั่วไปสามารถเปิดตาได้เลย นอกจากในรายที่ต้องฉีดยาชาแพทย์จะปิดตาให้ 1 วัน นั่งพักประมาณครึ่งชั่วโมง รับยาและข้อแนะนำหลังสลายต้อก็กลับบ้านได้ ผู้ป่วยควรมีญาติ หรือผู้ติดตามมาขับรถให้ หรือนั่งรถบริการสาธารณะกลับบ้าน

เลนส์แก้วตาเทียม

เลนส์แก้วตาเทียมที่จักษุแพทย์จะใส่ให้กับผู้ป่วยหลังจากสลายต้อ สามารถอยู่ในดวงตาได้ตลอดชีวิต ไม่ต้องถอดเปลี่ยนหรือทำความสะอาด

การสลายต้อกระจกจะทำให้เห็นดีขึ้นหรือไม่?

ผู้ป่วยมากกว่า 99 % ขึ้นไป หลังสลายต้อกระจกจะทำให้สายตามองเห็นชัดขึ้น แต่ผู้ป่วยบางรายที่เป็นโรคอื่น เช่น โรคจอประสาทตาเสื่อม ต้อหิน เบาหวานขึ้นตา ฯลฯ อยู่ก่อนเข้ารับการสลายต้อกระจก อาจทำให้มองเห็นไม่ชัดได้

การดูแลหลังสลายต้อกระจก ผู้ป่วยควรจะ

• ล้างมือให้สะอาดก่อนหยอดตา หยอดตาตามแพทย์สั่ง
• ไม่ขยี้ตา ไม่ให้น้ำเข้าตา 30 วัน ดูแลความสะอาดของใบหน้า
• รับประทานยาตามที่แพทย์สั่ง
• ปฏิบัติภารกิจต่างๆ ตามปกติ แต่ไม่ออกกำลังกายอย่างหนักจนกว่าแผลจะหาย
• ใช้แว่นตากันแดดถ้าออกไปในที่แสงจ้า
• ติดต่อหรือมาพบแพทย์ทันที เมื่อมีอาการผิดปกติ เช่น เมื่อปวดตามากและรับประทานยาแก้ปวดแล้วไม่ดีขึ้น ตาแดง มีขี้ตาสีเหลือง ตามองไม่เห็น คลื่นไส้ อาเจียน มีอุบัติเหตุที่ตาที่ข้างผ่าตัด เป็นต้น

โดย : พญ. ไรนา จินดาศักดิ์

ขอบคุณบทความจาก : https://www.samitivejhospitals.com/th/%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%81/